سومین فستیوال موسیقی معاصر تهران شب گذشته پس از ۲۷ اجرا از آهنگساران موسیقی معاصر ایرانی و خارجی به کار خود پایان داد.

به گزارش خبرنگار موسیقی فارس، سومین فستیوال موسیقی معاصر تهران از روز پنج‌شنبه ۳۰ فروردین در تهران آغاز شده و شب گذشته به کار خود پایان داد. سومین دوره این فستیوال مانند دوره‌های گذشته به مدیریت هنری نوید گوهری و مدیریت اجرایی احسان تارخ برگزار شد و علاوه بر حضور آهنگسازان ایرانی هنرمندانی از کشورهای بلژیک، سوییس، ایتالیا، جمهوری چک، آلمان و لهستان نیز به اجرای برنامه پرداختند.

در مجموع ۲۷ اجرای موسیقی از آهنگسازان ایرانی و خارجی در این دوره برگزار شد؛ علاوه بر اجراهای زنده، دانشگاه علمی کاربردی واحد 46 تهران به عنوان یکی از حمایت کنندگان حضور داشت که کارگاه های آموزشی فستیوال در این مرکز با حضور هنرمندان بین‌المللی، میزبان دانشجویان و علاقه مندان بود.

موسیقی معاصر بخش مهمی از ادبیات شنیداری مخاطبین ایرانی است

هوشیار خیام آهنگساز و نوازندۀ مطرح پیانو در ارزیابی اش از سه دوره برگزاری فستیوال بین المللی موسیقی معاصر تهران گفت: این فستیوال تنها رویدادی است که موسیقی معاصر ایران و جهان را به مخاطبین داخل کشور معرفی می‌کند و تا امروز کارش را با نهایت قدرت انجام داده است. روند فعالیت این جشنواره شخصاً برای من به عنوان یک مخاطب بسیار جذاب بوده است. باید بگویم که بدون فستیوال موسیقی معاصر گویی یکی از پایه های موسیقی معاصر غایب است و انگار دیگر جایی برای نفس کشیدن این شیوه از موسیقی باقی نمی ماند.

این آهنگساز ادامه داد: برخلاف آنچه تصور می شود موسیقی معاصر در ایران به هیچ وجه نوپا نیست و سابقه ای طولانی دارد. نسل های زیادی از آهنگسازان و موسیقی دانان ایرانی از پیش از انقلاب تا امروز زندگی شان را وقف موسیقی معاصر کرده اند، ضمن اینکه موسیقی معاصر مخاطبین خاص خودش را در ایران دارد و این مخاطبین بیشتر از آن هستند که عموماً تصور می شود. موسیقی معاصر بخش مهمی از رپرتوار و ادبیات شنیداری مخاطبین موسیقی ایران را در بر می گیرد و این جستجو برای زبان نو هم در آهنگسازان و نوازندگان، هم در مخاطبین موسیقی وجود دارد.

وی که پس از تماشای تریو آلمان در این فستیوال سخن می‌گفت، درباره اجرای هنرمندان در این برنامه اظهار کرد: تریو آلمان اجرای بسیار جذابی داشت وچهار قطعۀ آن توجهم را بسیار جلب کرد. قطعه ساریاهو قطعه ویژه ای برای ویولنسل سولو بود، قطعه آیدین صمیمی مفخم مثل دیگر کارهای او جستجو روی پلی فونی موسیقی ایرانی را دنبال می کرد و قطعه بسیار جذابی بود. قطعه آیدا شیرازی تلاشی در جهت پیدا کردن یک زبان جدید بود که هنوز نیاز به کار دارد ولی قطعه جالبی بود و در نهایت قطعه ای که کنسرت با آن تمام شد در قسمت آخر یک فضای بسیار رویایی را ایجاد کرد و برای من یادآور نوعی تنهایی بود که در طبیعت وجود دارد. در مجموع حضور در این کنسرت برایم بسیار جذاب بود.

تجربه گوش دادن به موسیقی معاصر

«سیلویا هینز» سرپرست «تریو زلمایا» از کشور آلمان که در سومین فستیوال بین المللی موسیقی معاصر تهران حضور داشت درباره این رویداد گفت: خیلی خوشحالم که در این فستیوال حضور پیدا کردم چراکه هنرمندان بسیار مطرحی در این فستیوال شرکت دارند. فکر میکنم این روش بسیار خوبی است که همه هنرمندان این عرصه را کنار هم جمع کنیم و بتوانیم تجربه خوبی را در گوش دادن به موسیقی معاصر با آن‌ها به اشتراک بگذاریم.

وی درباره اجرای خود در این دوره فستیوال نیز گفت: قطعه اول اجرا از یک آهنگساز ایسلندی بود که با توجه به طبیعت ایسلند و آب و هوای بارانی آن، قطعه اول حال و هوای طبیعت را برای ما تداعی می کرد. قطعه دوم اجرا هم متعلق به یک نوازنده فنلاندی بود که می توان گفت این قطعه هم به نوعی حول موضوع طبیعت اما با دو عنصر کاملا متفاوت بود. قطعه سوم هم از آیدین صمیمی مفخم بود که سال 2013 آن را برای ما به نگارش درآورد. قطعه چهارم هم به نوعی ضد ساختار بود که اثر یک آهنگساز آلمانی است که آن را بر اساس قطعه ای متعلق به دوران رنسانس نوشته، اما در واقع این دو قطعه با هم هیچ ارتباطی ندارند.

این هنرمند آلمانی در پایان سخنانش با تاکید بر اینکه «تریو زلمایا» یک آنسامبل زنانه است تصریح کرد: فعالیت ما در واقع تلاش در جهت ترویج هنر زنان است. به عقیده ما نادیده گرفتن 50 درصد جمعیت زمین که همان زنان هستند بزرگترین اشتباه بشریت است.

موسیقی معاصر بازتاب این تغییرات زمانه است

دیوید دانل نوازنده اهل جمهوری چک که قرار است روز پنجشنبه در سومین فستیوال بین‌المللی موسیقی معاصر تهران روی صحنه رفت، گفت: به گمان من اینگونه تعامل‌های فرهنگی میان کشورها بسیار می‌تواند سودمند باشد. فرصت‌های پیش آمده که من در کشورهایی همچون؛ ژاپن، ترکیه و کانادا در چنین رویدادهایی حضور داشته‌ام و فکر می‌کنم فارغ از جنبه‌های موسیقایی روابط انسانی که بین شرکت‌کنندگان در ایندسته اتفاقات شکل می‌گیرد از اهمیت زیادی برخوردار است.

این نوازنده اهل چک افزود: واقعیت این است که تقریبا در همه جای جهان کسانی‌که در حوزه موسیقی معاصر فعالیت می‌کنند در اقلیت هستند و بسیار مفید است که این هنرمندان از اقصی نقاط جهان بتوانند در چنین رویدادهایی با یکدیگر ملاقات داشته باشند و تجربه‌هایشان را با هم سهیم شوند و به یکدیگر یادآوری کنند که فعالیت ارزشمندی را پیش می‌برند.

دانل در ادامه و در پاسخ به سوالی درباره روند برگزاری سومین فستیوال موسیقی معاصر تهران، اظهار کرد: می‌توانم طراوت و تازگی را در این فضا احساس کنم، علاوه بر این به جز حضور هنرمندان جوان می‌بینیم که آثاری از هنرمندان با سابقه‌تر هم در این فستیوال اجرا می‌شود که ممکن است مشابه آنها را در جشنواره‌های دیگر نتوان دید. این فستیوال در حقیقت فضا را برای ارائه آثار تجربی و ایده‌های متفاوت موسیقایی برای طیف‌های مختلف هنرمندان فراهم کرده و این از نظر من ویژگی ارزشمندی است.

شناخت فردیت هنرمندان نسل جوان

نادر مشایخی آهنگساز و رهبر ارکستر نیز درباره فستیوال موسیقی معاصر تهران گفت: به نظر من این فستیوال رشدی صعودی را تجربه می‌کند و این خیلی خوشحال کننده است. همین که این جشنواره توانسته تداوم پیدا کند مسئله بسیار مهمی است و نشان از پشتکار و جدیت برگزارکنندگان آن دارد. خوشبختانه در این رویداد تداوم با رشد کیفی نیز همراه شده است.

وی افزود: این فستیوال برای جامعه موسیقی ما بسیار مفید است و ما به برگزاری چنین رویدادهایی نیاز داریم. یکی از نکات با اهمیت این فستیوال آن است که شناخت فردیت هنرمندان نسل جوان را به عنوان یک مولفۀ اجتماعی حمایت و تقویت می‌کند.این مسئله بسیار اهمیت دارد چراکه برخلاف موسیقی جریان اصلی که الگوهای اجتماعی مشخصی را به هنرمندان پیشنهاد می‌دهد، در موسیقی معاصر در واقع الگویی وجود ندارد و هنرمند خود فی‌نفسه باید راه خود را پیدا کند.